Ths. Trần Chí Thanh - Khoa điều trị theo yêu cầu

Ung thư bàng quang là loại ung thư đứng hàng thứ 6 trong các bệnh ung thư, tại cộng hòa Pháp có khoảng 10 700 trường hợp mắc mới mỗi năm, và 4 500 trường hợp tử vong / năm. Tại Mỹ có khoảng 53 000 trường hợp mắc mới mỗi năm, tỷ lệ mắc bệnh ở nam gấp 2,5 lần ở nữ; ở nam ung thư bàng quang đứng thứ 3 sau ung thư tuyến tiền liệt, ung thư phổi và ung thư đại trực tràng và chiếm khoảng 6,2% trong các bệnh ung thư nói chung; ở nữ ung thư bàng quang đứng thứ 8 trong các loại ung thư thường gặp và chiếm 2,3 % trong tổng số các bệnh u ác tính. Ung thư bàng quang hay gặp ở lứa tuổi 69 tuổi  (nam) 71 tuổi (nữ) và tỷ lệ này tăng theo tuổi từ 142 / 100 000 dân (nam) 33 / 100 000 dân (nữ) ở lứa tuổi 65 – 69 nhưng tỷ lệ này lên đến 296 / 100 000 dân  (nam) 74 / 100 000 dân ở lứa tuổi trên 85.

Ung thư bàng quang hay gặp nhất là ung thư tế bào chuyển tiếp chiếm 90 % đến 94% (TCC – transitional cell bladder carcinomas) còn lại 5 % - 10% là các ung thư khác gồm: ung thư xuất phát từ niêm mạc: ung thư tế bào vẩy (SCC – Squamous cell carcinomas), ung thư biểu mô tuyến (adenocarcinomas), ung thư tế bào nhỏ – ung thư thần kinh nội tiết; ung thư xuất phát ngoài niêm mạc bàng quang: ung thư tổ chức liên kết (sarcomas), ung thư tế bào ưa Crom ngoài tủy thượng thận, Melanoma hoặc ung thư di căn từ nới khác đến.

Cắt bàng quang – tuyến tiền liệt toàn bộ (nam), cắt bỏ phần trước chậu hông – cắt bàng quang + cắt tử cung tòan bộ (nữ) là phương pháp điều trị triệt căn trong bệnh lí ung thư tế bào biểu mô chuyển tiếp bàng quang sâu chưa di căn hạch ( pT2N0M0), ung thư tế bào vẩy, ung thư biểu mô tuyến và ung thư tổ chức liên kết.

Tạo hình bàng quang bằng một đoạn ruột được Couvelair R. thông báo đầu tiên vào năm 1951 nhưng mãi đến năm 1980 thì phương pháp này mới được phổ biến rộng rãi với nhiều kỹ thuật và vật liệu khác nhau (hồi tràng, hồi manh tràng, đại tràng). Tạo hình bàng quang bằng một đoạn ruột đã làm tăng chất lượng sống của bệnh nhân so với phương pháp dẫn lưu nước tiểu ra da (dẫn lưu trực tiếp, dẫn lưu qua một đoạn ruột – Bricker, dẫn lưu có bể chứa). Phương pháp cắt bàng quang toàn bộ + tạo hình bàng quang lý tưởng phải đảm bảo các yêu cầu: bảo vệ hệ tiết niệu trên (chống trào ngược, áp lực trong bàng quang thấp trong quá trình đổ đầy bàng quang và khi rặn đái), chức năng giữ nước tiểu và đi tiểu chủ động, đảm bảo chức năng cương dương ở nam giới, khoái cảm tình dục ở nữ giới,  giảm tối đa rối loạn nước điện giải và cuối cùng là biến chứng thấp.

Phương pháp Abol – Enein được tác giả mô tả năm 1986 cho phép tiết kiệm được đoạn ruột và thủ thuật cắm niệu quản vào bàng quang đơn giản khi làm van chống trào ngược. Tại Khoa 1C bệnh viện Việt Đức đã thực hiện cắt bàng quang toàn bộ sau đó tạo hình bàng quang theo phương pháp Abol Enein trên cả hai giới nam và nữ. Tỷ lệ đảm bảo gữ nước tiểu chủ động là 98%, đảm bảo chức năng cương dương ở bệnh nhân nam 67%, tỷ lệ hẹp miệng nối niệu quản – bàng quang 0,2 %.